Biến trở là gì? Điểm tên các loại biến trở thường gặp

bien tro la gi

Biến trở là gì? Có những loại biến trở thường gặp nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về khái niệm này nhé!

Khái niệm biến trở là gì?

Biến trở còn có tên gọi khác là chiết áp. Trong vật lý, định nghĩa biến trở được giải thích là một linh kiện điện tử mang điện trở thuần, có khả năng thay đổi điện trở của dòng điện bằng cách thay đổi chiều dài của dây dẫn hoặc sử dụng các tác động của ánh sáng, nhiệt độ hay bức xạ điện tử.

Nhờ biến trở, cường độ dòng điện có thể được tùy cơ điều chỉnh tăng hoặc giảm phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của biến trở

Bên cạnh khái niệm biến trở là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động cũng là một phần kiến thức được không ít bạn đọc quan tâm.

Cấu tạo của biến trở

cau tao cua bien tro

Biến trở có cấu tạo làm 4 phần chính như sau:

  • Cuộn dây dẫn: Thông thường, cuộn dây dẫn làm bằng hợp kim dẫn điện tốt như đồng, nhôm, carbon,… các hợp kim này đều có điện trở suất lớn
  • Vòng xoắn hay còn gọi là con chạy: Công dụng để xoay thay đổi chiều dài dây dẫn, giúp thay đổi điện trở
  • Bộ điều khiển: Bộ điều khiển bao gồm trục xoay, động cơ servo và motor có vai trò điều khiển trục xoay để thay đổi điện trở của dòng điện
  • Các bộ phận kèm theo: chân ngõ ra, các công tắc, đèn báo,…

Nguyên lý hoạt động của biến trở

hoat dong cua bien tro

Nguyên lý hoạt động của biến trở phần nào đã được thể hiện ngay trong chính định nghĩa biến trở là gì ở phía trên. Chi tiết hơn ta có thể hiểu như sau:

Theo định luật Ohm: Khi điện áp (V) đi qua điện trở sẽ tỉ lệ thuận với cường độ dòng điện (I). Tỷ lệ này là một hằng số điện trở (R).

Từ thực tế, có 3 cực kim loại trong một điện trở, 2 cực cố định ở đầu  điện trở, cực còn lại là cần gạt hay là cực di chuyển, giá trị của biến trở sẽ được quyết định bởi vị trí của cần gạt. Có nghĩa là khi vị trí của cực thứ 3 bị thay đổi đồng thời thay đổi chiều dài của dây dẫn thì cường độ dòng điện cũng thay đổi theo.

Điểm tên các loại biến trở thường gặp

cac loai bien tro thuong dung

Có rất nhiều loại biến trở ứng dụng trong thực tiễn, để phân loại chính xác nhất, chúng ta chia biến trở làm 4 nhóm thông dụng nhất:

  1. Biến trở than: có tính ứng dụng trong các mạch điện có công suất lớn, được cấu tạo từ các lá thép thanh song song bọc một lõi từ. Điện áp trong mạch điện sẽ được thay đổi khi dòng điện chạy qua biến trở than, các lá thép này sẽ cung cấp trở kháng cho dòng điện để thực hiện công năng của mình.
  1. Biến trở chạy: gọi là biến trở chạy bởi cấu tạo của nó gồm lõi hình trụ bằng sứ, có con chạy và cuộn dây kim loại quấn quanh. Điện trở được thay đổi nhờ hoạt động chạy/ trượt quanh cuộn dây của con chạy, làm thay đổi số vòng của dây dẫn.
  2. Biến trở dây cuốn: trái với biến trở than, biến trở dây cuốn có tính ứng dụng trong các mạch điện có công suất nhỏ. Loại biến trở này thường được bảo vệ bằng các bộ lọc nhiễu bởi nó có tính nhiễu từ.
  3. Biến trở tay quay: với cấu tạo đơn giản gồm một vòng xoắn và một cuộn dây dẫn, chỉ cần thao tác quay tay vặn là có thể thay đổi chiều dài đoạn dây điện và làm thay đổi điện trở kháng của biến trở. Biến trở tay quay ứng dụng trong  mạch điện điều khiển đèn chiếu sáng, âm lượng loa, động cơ xe,… 

Leave a Comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Shopping Cart