Dòng điện 1 chiều là gì? Đây là khái niệm khá quen thuộc và được ứng dụng rộng rãi trong ngành điện tử hoặc công nghệ. Nó cũng là một nguồn năng lượng thiết yếu trong cuộc sống. Nhưng cụ thể định nghĩa của dòng điện này là gì? Ứng dụng của điện 1 chiều trong cuộc sống như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết với Hợp lực MEP nhé.
Mục lục
Khái niệm dòng điện 1 chiều là gì?
Thông thường, mọi người thường hay thắc mắc về vấn đề dòng điện 1 chiều là gì? Dòng điện này được định nghĩa là dòng điện có những electron di chuyển theo 1 hướng duy nhất trong mạch điện. Nói cách khác, chiều của dòng điện sẽ không thay đổi theo thời gian, luôn đi theo đúng hướng nhất định.
Loại dòng điện này thường sẽ có nguồn gốc từ những nguồn điện như tế bào năng lượng mặt trời, pin. Dòng điện cũng có thể di chuyển trong các vật dẫn hoặc các dây điện, vật liệu bán dẫn, cách điện hoặc môi trường chân không.
Về ký hiệu của dòng điện 1 chiều thì đó là viết tắt của từ Direct Current (DC). Trong mạch điện, dòng 1 chiều sẽ được ký hiệu với hai cực dương (+) và cực âm (-). Dòng điện 1 chiều có đơn vị là Ampe.
Tác dụng chính của dòng điện 1 chiều
Xét về tính chất, dòng điện 1 chiều và dòng điện xoay chiều đều có sự giống nhau. Tóm lại, tính chất của dòng điện 1 chiều là gì?
Tác dụng nhiệt
Dòng điện khi chạy qua dây dẫn sẽ làm cho nhiệt độ của dây dẫn tăng lên, nó gọi là tác dụng nhiêt hoặc làm nóng của dòng điện.
Tác dụng làm phát sáng
Khi bóng đèn có dòng điện chạy qua, dây tóc bóng đèn được làm nóng. Đến một nhiệt độ cao nhất định thì sẽ làm cho bóng đèn phát sáng.
Tác dụng từ
Mỗi khi có dòng điện qua dây dẫn, từ trường sẽ được sinh ra xung quanh dây dẫn. Hiệu ứng này còn được gọi là hiệu ứng của cường độ dòng điện.
Tác dụng hóa học
Trong các phòng thí nghiệm, dòng điện sẽ có tác dụng hóa học, ví dụ như dung dịch muối đồng sunfat. Mỗi khi có điện trong các chất điện phân thì sẽ xảy ra hiện tượng đồng bị tách khỏi dung dịch muối.
Cách thức tạo ra dòng điện 1 chiều là gì?
Bạn đã hiểu rõ dòng điện 1 chiều là gì, nhưng làm sao để tạo ra dòng điện 1 chiều? Quá trình này đòi hỏi sự khoa học, dựa trên những nguyên lý vật lý và ứng dụng của những thiết bị chuyên dụng.
Dùng pin và ắc quy
Đây chính là các loại nguồn cung cấp dòng điện 1 chiều phổ biến. Trong pin, ắc quy sẽ có các phản ứng hóa học giữa các chất. Như vậy sẽ tạo ra sự chênh lệch điện thế, tạo nên lực hút, đẩy electron khiến chúng di chuyển có hướng từ cực âm đến cực dương, tạo nên dòng điện 1 chiều.
Dùng bộ chỉnh lưu
Đây là thiết bị điện tử có khả năng giúp chuyển đổi dòng điện xoay chiều thành dòng điện 1 chiều. Bộ chỉnh lưu sẽ dùng các linh kiện bán dẫn để dòng điện chỉ chạy theo một hướng duy nhất.
Dùng máy phát điện 1 chiều
Máy phát điện 1 chiều sẽ ứng dụng nguyên lý cảm ứng điện từ để tạo ra dòng điện 1 chiều.
Về cấu tạo: máy gồm roto (phần quay) và stato (phần lĩnh); ở roto có gắn nam châm còn stato có gắn vào cuộn dây.
Về nguyên lý hoạt động: khi roto quay, từ trường do nam châm tạo ra sẽ cắt qua những cuộn dây trên stato, tạo dòng điện xoay chiều. Dòng điện xoay chiều này sẽ được chỉnh lưu thành dòng điện 1 chiều.
Ứng dụng của dòng điện 1 chiều trong cuộc sống
Điện một chiều được coi là một nguồn năng lượng chính cho hầu hết những thiết bị điện tử tiêu dùng hiện nay. Chính sự ổn định của chiều dòng điện sẽ giúp cho các linh kiện điện tử hoạt động hiệu quả, chính xác hơn. Có thể thấy ứng dụng của dòng điện 1 chiều trong cuộc sống như:
Trong máy tính xách tay, điện thoại di động, máy tính bảng: đây đều là các thiết bị hoạt động dựa vào pin cung cấp điện 1 chiều. Việc chuyển đổi điện xoay chiều từ nguồn điện lưới sang điện 1 chiều sẽ được làm qua bộ chuyển đổi.
Hệ thống âm thanh, radio, tivi: những thiết bị này dùng dòng điện một chiều nhằm cấp nguồn cho mạch khuếch đại âm thanh, màn hình hiển thị cùng các linh kiện khác. Chất lượng và sự ổn định của nguồn điện 1 chiều sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng của âm thanh và hình ảnh.
Trong đồ gia dụng
Hiện nay, trong gia đình cũng có nhiều thiết bị hiện đại sử dụng dòng điện 1 chiều, hoặc một phần hoạt động dựa trên điện 1 chiều. Ví dụ như: tủ lạnh (vận hành động cơ và hệ thống làm lạnh); máy giặt (điều khiển tốc độ quay của lồng giặt); điều hòa không khí (dùng trong mạch điều khiển)…
Trong công nghiệp
Ngoài ra, ứng dụng trong công nghiệp của dòng điện 1 chiều là gì? Nó được dùng trong các động cơ điện 1 chiều trong công nghiệp, robot, hệ thống vận chuyển…
Bên cạnh đó, máy hàn điện, sản xuất và lưu trữ năng lượng, hệ thống điều khiển tự động, robot… cũng sử dụng dòng điện 1 chiều.
Trong giao thông vận tải
Trong hệ thống giao thông vận tải, dòng điện một chiều được ứng dụng như sau: tàu điện, xe điện, xe buýt điện và hệ thống đèn tín hiệu giao thông.
Ngoài ra, dòng điện này còn có ứng dụng trong y tế (máy điện tim, máy trợ tim…) hoặc viễn thông (internet, tín hiệu điện thoại…).
Hy vọng những thông tin về dòng điện 1 chiều là gì mà Hợp lực MEP chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích.
