Điểm Nghẽn Thị Trường VLXD 2023 – Kiến Nghị Giải Pháp

Các doanh nghiệp vật liệu xây dựng đang đối mặt với khó khăn thuộc dạng “thập diện mai phục” chưa từng có trong lịch sử 20 năm trở lại đây. Hai năm dịch giã và biến động kinh tế toàn cầu đã biến đổi cuộc chơi ngành xây dựng và vật liệu xây dựng trở nên cực kỳ khốc liệt, cạnh tranh và không thể thoát khỏi các xu hướng tiêu cực. Trong buổi tọa đàm “Thị trường vật liệu xây dựng – những điểm nghẽn và giải pháp” do Viện Vật liệu xây dựng và Cty CP Eurowindow và 8 hiệp hội nghề đồng tổ chức gần đây, rất nhiều vấn đề riêng và khó khăn chung đã được nêu bật lên. Sau đó, là cuộc đối thoại với Vụ trưởng Vụ Vật Liệu Xây Dựng và các kiến nghị giúp gỡ rối, giải tỏa các khó khăn hiện tại của cả thị trường.

Từ đầu năm 2023 đến nay, các doanh nghiệp VLXD sống vật vờ, xu hướng giảm sút diễn ra trên tất cả ngành nhỏ, trong bối cảnh thị trường BĐS ảm đạm. Dù trên các mặt báo lớn, lượng đầu tư công năm 2023 vẫn tiếp tục tăng và nguồn vốn FDI vẫn liên tục đổ về tạo thêm nguồn cầu lớn trong ngành BĐS. Nhưng đây là những cơ hội chỉ có thể cứu DN xây dựng và VLXD lớn, còn DN nhỏ vẫn ngoi ngóp tìm đường hướng khác.

Các công ty sản xuất vật liệu xây dựng liên tục kêu cứu

Bức tranh nửa đầu năm 2023 của ngành BĐS, xây dựng và VLXD vẫn ảm đạm, nhiều DN lớn nhỏ, các tổ chức và hiệp hội đều tìm cách xoay chuyển nhằm cứu sống DN, tồn tại trong thời kỳ khắc nghiệt và kêu cứu các cơ quan ban ngành. Nổi bật trong các hoạt động giải cứu ngành VLXD, mới đây, trong buổi tọa đàm Thị trường VLXD – những điểm nghẽn và giải pháp, nhiều số liệu của ngành VLXD đã được công bố, cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề:

Tiêu thụ thép trên thị trường nội địa trong 4 tháng đầu năm 2023 giảm 18% và 78% so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, Sản xuất thép thô 4 tháng đạt gần 6 triệu tấn, giảm 22% so với cùng kỳ năm trước Sản xuất thép thô 4 tháng đạt gần 6 triệu tấn, giảm 22% so với cùng kỳ năm trước

Các công ty xi măng 5 tháng đầu năm 2023 cho biết lượng tiêu thụ đã giảm 20% so với cùng kỳ 2022. 5 tháng đầu năm 2023, tiêu thụ xi măng, clinker tiếp tục giảm, đạt khoảng 37,4 triệu tấn, trong khi năm 2022 đạt 100 triệu tấn.

Hiệp hội gốm sứ phủ ceramic từ năm 2021 tới nay giảm 30-35%. Từ năm 2022 tới nay thị trường gốm sứ xây dựng gần như đóng băng, tới năm 2023 thị trường nội địa đã tê liệt tồn kho nội địa tới 20%.

Nhôm kính xu hướng giảm từ năm 2020 đặc biệt là 2020-2021 giảm 50-70%, đến 6 tháng đầu năm 2023 chỉ đạ 70-80% cùng kỳ đến 5 tháng đầu năm 2023 thấp hẳn còn 54-82 triệu m2 QTC.

Có 3 vấn đề lớn của ngành VLXD 2023

Trong buổi tọa có 3 vấn đề lớn được nêu ra là 3 vấn đề lớn của ngành năm 2023

Vấn đề 1: Đầu ra bị tắc kể cả nội địa lẫn xuất khẩu

Điều kiện kinh tế suy giảm, dẫn đến sự trầm lắng trong đầu tư và kéo theo nền kinh tế phát triển kém, tiêu thụ nội địa kém, xuất khấu cũng gặp khó khăn hơn do ảnh hưởng toàn cầu của suy thoái kinh tế.

Dự báo của Vietnam Report cho thấy, sức cầu VLXD của thị trường yếu do kỳ vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu không tích cực, 85,7% DN sẽ chịu tác động của suy thoái kinh tế từ 12-18 tháng tới. 

Nội địa: Ảnh hưởng chính từ ngành chủ đạo BĐS đang đóng băng từ năm 2022 đến nay chưa có dấu hiệu phục hồi, nhiều ngành nghề bị ảnh hưởng do suy thoái kinh tế chung dẫn đến sự e ngại chi tiền làm nhà, đầu tư nhà đất của người dân và cả doanh nghiệp. Tiêu thụ VLXD nội địa còn chịu sự bất cân xứng trong nguồn cung và cầu dẫn đến cảnh cạnh tranh khốc liệt. 

Xuất khẩu: rào cản thương mại quốc tế và tình hình suy thoái chung diễn ra trên các quốc gia khiến DN Việt khó tìm ra đường xuất khẩu. So cùng kỳ năm trước, sản lượng xuất khẩu sản phẩm từ sắt, thép hai tháng đầu năm 2023 đạt 92,2%, tuy nhiên clinker và xi măng chỉ đạt 69,6%.

Vấn đề 2: Giá nguyên liệu, năng lượng ở đầu vào tăng, giá vận chuyển và thuế tăng

Qua số liệu Bộ Xây dựng thống kê, giá vật liệu xây dựng năm 2023 có thể tiếp tục tăng 3,2%, do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng. Các ngành nhỏ của VLXD đang đối mặt với khó khăn về giá năng lượng(gần đây giá điện tăng 3% và còn có khả năng tăng tiếp), chi phí vận tải tăng do tình hình biến động thị trường xăng dầu. Riêng đối với ngành xi măng, vấn đề chi phí vận hành còn đang bị nghị định tăng thuế xuất khẩu clinker tăng từ 5% lên 10% kể từ 1-1-2023.

Vấn đề 3: Ngân hàng chưa hạ lãi suất, doanh nghiệp thiếu vốn

Các doanh nghiệp VLXD đều là các ngành hỗ trợ cho ngành BĐS, nay BĐS đang “đứng” khiến nợ tồn đọng của các DN BĐS gây sức ép lên nguồn vốn của DN VLXD. Điều này lại gây khó cho các DN nhỏ, chưa có chuẩn bị các kịch bản tài chính đa dạng. Hơn nữa, nguồn vay cho DN sản xuất tại Việt Nam theo ông Nguyễn Cảnh Hồng, tổng giám đốc Cty CP Eurowindow là còn quá cao so với các nước khác. Các DN VLXD tại VN chiệu mức lãi suất vay sản xuất từ 10-12%/năm, thậm chí 14%/năm  trong khi tại Trung Quốc họ cho vay sản xuất chỉ từ 3,6-4%/năm.

Kiến nghị về giải pháp cho “điểm nghẽn”

Trong buổi tọa đàm “Thị trường vật liệu xây dựng – những điểm nghẽn và giải pháp”, các chuyên gia, cùng đại diện các công ty, hiệp hội ngành VLXD tại Việt Nam đã cùng nhau bàn bạc và thảo luận một số điểm nghẽn và mong muốn cách giải tỏa để ngành VLXD thoát thế khó như hiện nay.

Kiến nghị 1: điều tiết sản xuất, tìm hướng xuất khẩu

Theo Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng Phạm Văn Bắc, chất lượng sản phẩm của ngành VLXD tại Việt Nam đã hoàn thiện, đa dạng chủng loại và đủ công suất sản xuất cạnh tranh trên thị trường thế giới. Vì thế, khi khai thác tốt thị trường nội địa cùng lúc ta nên chuyển hướng sang xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài. Đây cũng là phương án mà nhiều nước đang áp dụng, hiện tại một số doanh nghiệp đồ gỗ đã bắt đầu xu hướng này, phát triển các mặt hàng phù hợp thị hiếu của thị trường mới và tích cực tham gia các hoạt động triển lãm ở nhiều nước.

Kiến nghị 2: trông chờ vào sự điều tiết lãi suất ngân hàng của Nhà nước

Đây là một kiến nghị nhằm gỡ rối cho nguồn vốn ngành, nếu so sánh với các nước khác khuyến khích sản xuất công nghiệp thì mức lãi suất thấp hơn. Tuy vậy, Nhà nước không thể can thiệp vào sự điều tiết của thị trường và ngân hàng tư nhân. Nhưng mặt khác Nhà nước đã ban hành thông tư cho phép khoanh nợ, tránh nhảy nhóm nợ nhưng chưa tác động đến thực tiễn vì các ngân hàng thương mại triển khai rất chậm.

Kiến nghị 3: nhà nước hỗ trợ về chính sách và giải tỏa hành lanh pháp lý

Vụ trưởng Vụ VLXD kiến nghị việc tăng thuế xuất khẩu đối với ngành xi măng đã ban hành nhưng nay khó khăn chung của toàn ngành nên rất mong nhà nước giãn thời hạn nghị định tăng thuế. Ngành BĐS ảm đạm cũng cần được thúc đẩy bằng các giải tỏa hành lang pháp lý cho các dự án đang đứng. 

Đầu tư công vào mảng nhà ở xã hội là tiềm năng lớn thúc đẩy ngành VLXD năm 2023 dự kiến tăng cường giải ngân vốn đầu tư công 793.000 tỷ đồng, tăng 34% so với năm 2022. 2023, Chính phủ dự kiến chi 793.000 tỷ đồng cho giải ngân đầu tư công, tương đương mức tăng 34% so kế hoạch năm 2022. Tính chung 2 tháng đầu năm 2023, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước đạt 56,9 nghìn tỷ đồng, bằng 8,3% kế hoạch năm; tăng 18,3% so cùng kỳ năm trước.

Kiến nghị 4: Doanh nghiệp cần cơ cấu lại bộ máy

Trong các đợt khủng hoảng, điều cần làm đối với các doanh nghiệp vẫn là tự đánh giá lại hiệu suất của toàn bộ bộ máy công ty, có cơ chế quản trị tốt để giảm chi phí, tạo thêm sức cạnh tranh thêm cho sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu thị trường mới.

Vụ trưởng Vật liệu xây dựng Phạm Văn Bắc nhấn mạnh nên kết hợp với việc điều tiết sản xuất theo nhu cầu của thị trường, lấy sự đồng lòng của các thành viên hiệp hội để giảm từng bước, sẽ giảm bớt được sức ép của hàng hóa tồn kho. và các áp lực liên quan. Nếu chỉ mạnh ai nấy làm sẽ không tạo ra một bước chuyển đổi.

Bài viết được tổng hợp từ nguồn 3 bài viết lớn:

https://vneconomy.vn/thi-truong-vat-lieu-xay-dung-ngung-tre-tu-san-xuat-den-tieu-thu.htm

https://vneconomy.vn/doanh-nghiep-vat-lieu-xay-dung-phai-duong-dau-voi-nhieu-tro-ngai.htm

https://tuoitre.vn/bat-dong-san-tram-lang-tieu-thu-vat-lieu-xay-dung-giam-sau-doanh-nghiep-keu-cuu-20230612142552687.htm?gidzl=t5j0ObTybnJQHabXN6IU6zj1I6zBPvH9mnTAFammm4oM4Xit6JQN5fOM7JT9DPH4mnCPOJU-5Ez3KtkP4m

Leave a Comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Shopping Cart