Trong thực tế, các chủ đầu tư và nhà thầu hiện nay vẫn chưa có nhiều thông tin về quy định sử dụng vật liệu không nung trong công trình xây dựng, mặc dù hành lang pháp lý đã quy định rõ ràng về vấn đề này.
Với mục tiêu phát triển vật liệu xây không nung, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2171 về phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu xây không nung tại Việt Nam đến năm 2030.
Theo đó, tỉ lệ sử dụng vật liệu xây không nung trong các công trình sẽ tăng lên từ 35 – 40% vào năm 2025 và đạt đến 40 – 45% vào năm 2030. Việc này sẽ giúp đảm bảo tỉ lệ sử dụng vật liệu không nung theo quy định.
Văn bản quy định sử dụng vật liệu không nung
Từ năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 10 về tăng cường sử dụng vật liệu xây dựng không nung, hạn chế sử dụng gạch đất sét nung.
Đồng thời yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền, khuyến khích sản xuất và sử dụng vật liệu không nung, bao gồm cả sản phẩm tấm tường thạch cao và tấm 3D. Hạn chế sản xuất, sử dụng gạch đất sét nung, giảm tiêu hao các nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí.
Trong đó, đã có nhiều chính sách tăng cường sử dụng vật liệu không nung theo hướng các công trình sử dụng vốn nhà nước như bệnh viện, trường học, trụ sở làm việc,… bắt buộc phải sử dụng các vật liệu này.
Song song với đó là tăng cường nghiên cứu hoàn thiện công nghệ và thiết bị sản xuất gạch không nung, phát triển sản xuất vôi quy mô công nghiệp toàn quốc, đáp ứng yêu cầu vôi cho sản xuất vật liệu không nung và nhu cầu thị trường.
Trong thông tư 13/2017 đã quy định rõ tỉ lệ sử dụng vật liệu không nung trong các công trình:
- Các công trình sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước tại Hà Nội và TP.HCM sử dụng 100% vật liệu không nung.
- Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên phải sử dụng tối thiểu 80% vật liệu không nung.
XEM THÊM: 7 Loại Vật Liệu Xanh Có Khả Năng Thay Thế Vật Liệu Xây Dựng Truyền Thống Trong Tương Lai
Song vẫn khó tiếp cận với chủ đầu tư, nhà thầu
Mặc dù đã quy định rõ ràng và được ban hành từ nhiều năm trước nhưng theo số liệu thống kê của Bộ xây dựng, giai đoạn từ năm 2016 – 2021 thì việc sử dụng vật liệu xây không nung có xu hướng giảm dần hàng năm.
Nhiều dự án không thực hiện đúng quy định về tỉ lệ sử dụng vật liệu không nung, nhiều chủ đầu tư và nhà thầu vẫn tìm cách né không sử dụng vật liệu xây không nung. Thay vào đó là sử dụng các vật liệu nung thông thường nhằm tối đa chi phí vật liệu xây dựng.
Bởi thế, để quy định đi vào cuộc sống rất cần sự chung tay và đồng lòng của chủ đầu tư, nhà thầu thi công và đơn vị tư vấn thiết kế công trình.
Hiện tại, Chính phủ, các bộ, ngành địa phương đang có những chính sách, quy định khuyến khích phát triển và sử dụng vật liệu không nung nhưng những người trong cuộc như chủ đầu tư, nhà thầu thi công có vẻ như không mấy mặn mà với loại vật liệu này.
Yêu cầu sự chung tay và trách nhiệm
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng vật liệu không nung chưa nghiêm như:
- Giá gạch nung rẻ hơn giá gạch không nung từ 20-30%
- Chất lượng vật liệu không nung trên thị trường chưa đảm bảo khi vẫn còn nhiều mặt hàng kém chất lượng, không đạt tiêu chuẩn
- Công tác thanh, kiểm tra chưa đảm bảo…
Để vật liệu không nung phát huy hiệu quả và thực hiện cam kết của Chính phủ với các tổ chức quốc tế về giảm phát thải khí CO2 thì rất cần sự chung tay, ý thức trách nhiệm của các bên liên quan như chủ đầu tư, nhà thầu thi công.
